Jakie źródło ciepła wybrać? Czym się grzać? Czy wybrać pompę ciepła, czy gaz czy palet, a może kocioł stałopalny lub na zgazowanie drewna?

Te pytania najczęściej padają od was , w trakcie naszych rozmów o wybór źródła ciepła. Niestety nie ma jednoznacznej odpowiedzi na takie pytania. Na ostateczny kształt kotłowni i wybór co w niej będziemy mieli wpływa wiele czynników. Między innymi miejsce montażu, powierzchnia kotłowni, warunki techniczne budynku, a najczęściej wasze preferencje. Poniżej postaram odpowiedzieć w miarę krótko dla kogo z was będzie najlepsze poszczególne rozwiązanie.

Obecnie mamy wiele rozwiązań, nie będę się skupiał na wszystkich. Weźmiemy sobie najpopularniejsze rozwiązania:

• kotłownia na paliwa stałe z kotłem zasypowym,
• kotłownia na zgazowanie drewna,
• kotły peletowe
• kotłownia gazowa,
• pompa ciepła powietrzna,
• pompa ciepła gruntowa,
• ogrzewanie elektryczne
• rozwiązania hybrydowe

 

Czy kotłownia na paliwo stałe, kocioł zasypowy jest dla mnie?

Na początek kilka faktów. Kotły zasypowe do niedawna były najczęściej montowanymi kotłami w domach ze względu na stosunkowo niską cenę oraz prostotę obsługi. Szczególnie popularne były tak zwane „ śmieciuchy”, potocznie nazywane kotły, które nie miały określonej klasy a spalać mogły prawie wszystko, oczywiście w granicach rozsądku. Sytuacja nieco się zmieniła po zmianie prawa które wymusiło na producentach produkcję i sprzedaż w naszym kraju kotłów tylko w klasie 5.

To poniosło za sobą pewne konsekwencje. Wszystkie kotły zasypowe aby spełniały klasę 5 muszą współpracować z buforem ciepła inaczej kocioł staje się pozaklasowy. A więc dla kogo jest kocioł zasypowy?

Jeśli nie masz dużo środków na zakup i montaż kotła – to rozwiązanie będzie jednym z najtańszych.

Jeśli lubisz chodzić codziennie do kotłowni – kotłownia jest dla ciebie

Jeśli masz możliwość codziennego palenia i utrzymania ognia w kotle zwłaszcza trakcie mrozów – to rozwiązanie jest dla ciebie

Jeśli masz tanie źródło opału np. własny las lub możesz tanio pozyskać opał dopuszczony do spalania w danym kotle to rozwiązanie jest dla ciebie

Ale nie polecam tego rozwiązania dla osób pracujących, które nie mają czasu aby poświęcić na codzienne rozpalanie, dla osób starszych które może i lubią takie źródła ale nie mają już siły aby codziennie je obsługiwać, lub nie lubisz często czyścić kotła.

 

Czy kotłownia na zgazowanie drewna jest dla mnie?

Ostatnio coraz większą popularność zdobywają właśnie tego typu kotły, to jest nieco wyższy poziom w porównaniu z kotłem zasypowym. Idea jest podobna, ale samo wykonanie i działanie jest trochę inne.

Kocioł zgazowujący znacznie efektywniej spala drewno w porównaniu ze zwykłym kotłem zasypowym. W skrócie i dużym uproszczeniu kocioł taki z drewna produkuje gaz i dopiero ten gaz spala. Nie zawsze musi to być drewno kawałkowe, może to być dość popularna wysuszona zrębka. Przy tych kotłach również wymagany jest bufor ciepła jednak zazwyczaj dobiera się go o większej pojemności aby nie było potrzeby codziennego rozpalania w kotle. A dla kogo jest takki kocioł?

Jeśli masz tanie źródło zakupu lub darmowe pozyskiwania drewna np. własny las.

Masz miejsce na składowanie i sezonowanie drewna ( najlepsze jest takie które suszy się 2-3 lata).

Masz możliwość codziennego rozpalania w kotle lub co drugi dzień.

Chcesz zaoszczędzić na opale, to rozwiązanie jest dla ciebie.

Podobnie jak z kotłami stałopalnymi nie polecam tego rozwiązania dla osób, które nie mogą poświęcić czasu na obsługę kotłowni oraz dla osób starszych, gdzie obsługa takiego kotła będzie sprawiała trudności. Również sam kocioł wymaga czyszczenia na szczęście nieco rzadszego niż poprzednik.

Nie polecam tego rozwiązania do domów gdzie nie ma miejsca na umiejscowienie dużego bufora.

Czy kotłownia peletowa jest dla mnie?

Kotły peletowe są obecnie jednymi z najczęściej montowanymi kotłami ze wszystkich ze względu na szereg swoich zalet:

Rozpalanie odbywa się automatycznie

Zasyp peletu w zależności od zasobnika wystarcza od kilku do kilkunastu dni

Wysypywanie popiołu przy dobrej jakości peletu może odbywać się nawet co kilka tygodni

Coraz więcej konstrukcji umożliwia spalanie oprócz peletu również drewna.

A dla kogo nie polecam kotła peltowego? Jeśli nie masz możliwości magazynowania peletu, nie lubisz chodzić do kotła, nie lubisz czyścić kotłów, to rozwiązanie nie jest dla ciebie.

Czy kotłownia gazowa jest dla mnie?

Kotły gazowe ciągle cieszą się popularnością. Jak to jest z tym gazem odsyłam do osobnego artykułu na ten temat kiedy można stosować kotły gazowe.

Mimo wszystko kotły gazowe dają nam bezobsługowe źródło ciepła dla budynku. Niezależnie czy to będzie kocioł na gaz ziemny czy na gaz płynny z butli jedyna obsługa skupia się tylko na zmianach temperatury, a w bardziej zaawansowanych rozwiązaniach można kocioł ustawić tak że żadna ingerencja nie będzie potrzebna ponieważ kocioł sam się uruchomi kiedy będzie potrzeba ogrzać budynek i odpowiednio dostosuje się do temperatury. Jeśli nie masz czasu zajmować się kotłownią to rozwiązanie jest dla ciebie.

Nie polecam takiego rozwiązania osobom które z różnych przyczyn panicznie boją się gazu.

 

Czy pompa ciepła powietrzna jest dla mnie?

W ostatnich latach bardzo dużą popularność zdobyły pompy ciepła, ale również okryły się złą sławą ze względu na nierzetelność niektórych dostawców i instalatorów którzy montowali na zasadzie aby tylko sprzedać, a później jakoś to będzie. I pojawiły się rachunki grozy. Ja wam opisze przypadek prawidłowo dobranej i zamontowanej pompy ciepła.

Dla kogo powietrzna pompa ciepła?

• Jeśli masz dobrze zaizolowany budynek lub nowy budynek z położoną instalacją podłogową to rozwiązanie jest dla ciebie.
• Jeśli szukasz ekologicznego źródła ciepła to rozwiązanie jest dla ciebie.
• Jeśli szukasz ekonomicznego i bezobsługowego źródła ciepła to pompa ciepła jest dla ciebie.

Nie polecam pompy ciepła:

• dla budynków starych bez termomodernizacji, do instalacji grzejnikowej chyba że wymieniamy grzejniki na większe.
• Dla budynków, które zasilane są tylko jedną fazą bo generuje to wiele problemów.

I jeszcze jeden mit do obalenia.

Do pompy ciepła nie potrzebujemy fotowoltaiki. Prąd możemy kupić. Podobnie jak z peletem. Nie potrzebujemy peleciarki żeby używać kotła na pelet, nie potrzebujemy lasu żeby palić w kotle zasypowym lub na zgazowanie drewna, nie potrzebujemy rafinerii żeby używać kotła gazowego. Rachunki wcale nie są takie wysokie jeśli oddzielimy zużycie prądu przez pompę ciepła od zużycia na inne cele w domu jak oświetlenie, czy sprzęt RTV i AGD.

Jeśli mamy fotowoltaikę to oczywiście znacząco obniżamy sobie rachunki za prąd, ale to jest dodatkowy element obniżenia kosztów użytkowania budynku.

 

Czy pompa ciepłą gruntowa jest dla mnie?

Pompa ciepła gruntowa działa w zasadzie tak samo jak powietrzna, z ta różnicą że ciepło do swojego działania zamiast z powietrza pozyskuje z gruntu. Dzięki czemu na samą pompę ciepła nie mają dużego wpływu temperatury zewnętrzne zwłaszcza mrozy, dlatego ze grunt posiada w miarę stałą temperaturę. Jedyną wadą w porównaniu do pompy ciepła powietrznej jest dodatkowy koszt przy montażu wykonania odwiertów w gruncie, ale rekompensuje nam to znacznie niższym zużyciem prądu o kilkanaście procent w całym okresie eksploatacji. Dzieje się to dlatego ze gruntowa pompa osiąga znacznie większą sprawność.

 

Czy ogrzewanie elektryczne jest dla mnie?

Ogrzewanie elektryczne jest jednym z najtańszych źródeł ciepła jeśli chodzi o budowę systemu, ale nie koniecznie najtańsze jeśli chodzi o eksploatację. W porównaniu z pompą ciepła zużyje około o 3 do 4 razy więcej energii elektrycznej.

W taki razie dla kogo jest takie ogrzewanie? Jeśli masz mały domek dobrze zaizolowany masz bardzo małe zapotrzebowanie na ciepło warto rozważyć montaż kotła elektrycznego ponieważ koszt montażu będzie kilkanaście razu mniejszy niż np. pompy ciepła.

Ale ogrzewanie elektryczne to nie tylko kotły elektryczne. Są to również grzejniki elektryczne ścienne lub wolno stojące, maty grzewcze, folie grzewcze.

Rozwiązania te stosuje się wszędzie tam gdzie nie mamy możliwości zastosowania tradycyjnych systemów grzewczych. Jednocześnie koszty zakupu montażu systemu są znacznie niższe oraz prawie nie zajmują miejsca.

 

A dla kogo są systemy hybrydowe

Systemy hybrydowe łączą ze sobą zalety poszczególnych źródeł ciepła np.:

• Pompa ciepła powietrzna + gaz
• Pompa ciepła + pelet
• Pelet + kocioł zasypowy lub zgazowujący
• Pelet + kolektory słoneczne
• Pompa ciepła + kolektory słoneczne
• Gaz + kolektory słoneczne

Jeśli nie chcesz być uzależniony od jednego źródła ciepła, a masz możliwości finansowe na zastosowanie więcej niż jednego źródła to rozwiązanie jest dla ciebie.

Dość dużą popularnością cieszą się hybrydy pompy ciepła z innymi źródłami, dlatego że pompa ciepła powietrzna do temperatur około zera stopni jest najtańszym źródłem ciepła. Przy niższych temperaturach ogrzewanie może przejąć automatycznie np. kocioł gazowy czy paletowy lub zwykłe zasypowe źródło ciepła. Często zdąża się łączenie kolektorów słonecznych całorocznych do ogrzewania wody z pozostałymi.

 

Podsumowanie

Do wyboru mamy dość sporo źródeł ciepła, a wymienione mamy tylko najpopularniejsze. Wiele decyzji o wyborze zapada na podstawie własnych doświadczeń, możliwości montażowych, indywidualnych preferencji klienta, możliwości finansowych.

Ciężko jednoznacznie wskazać, które źródło ciepła będzie najlepsze dla Ciebie. Przed wyborem właściwego źródła warto poradzić się instalatora lub innego eksperta w tej dziedzinie, która po przeprowadzonej rozmowie i obejrzeniu możliwości montażowych dobierze najlepsze rozwiązanie dla twojego domu.

Opracował:

mgr inż. Adam Kowalczyk